လင္ခန္းမယားခန္း ျပတ္စဲျခင္း

လင္ခန္းမယားခန္း ျပတ္စဲျခင္း

ျမန္မာဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ လင္ႏွင့္ ေ၊ ျပတ္စဲရန္ အေၾကာင္းသံုးမ်ိဳးရွိသည္။
(က) ႏွစ္ဦးသေဘာတူကြာရွင္းျခင္း။
(ခ) လင္ျဖစ္သူ ရဟန္းျပဳျခင္းႏွင့္
(ဂ) အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူေၾကာင့္ ကြာရွင္းျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။

 

(က) ႏွစ္ဦးသေဘာတူကြာရွင္းျခင္း

ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ လင္မယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းရာ၌လည္းေကာင္း၊ လင္မယားအျဖစ္မွ ကြာရွင္းျပတ္စဲရာ၌လည္းေကာင္း၊ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားကဲ့သို႔ ဘာသာေရးအတားအဆီး၊ ဥပေဒအတားအဆီးမရွိဘဲ ႏွစ္ဦးသေဘာတူညီ လွ်င္ လြယ္ကူစြာ ကြာရွင္းျပတ္စဲႏုိင္သည္။

လင္းခန္းယားခန္းျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ပ်က္ျခင္းတုိ႔သည္ ထုိကာယကံရွင္ႏွစ္ဦးတုိ႔၏ လြတ္လပ္ေသာ ကတိပဋိညာဥ္အေပၚတြင္သာ မွီတည္ေနသည္။ ႏွစ္ဦးသေဘာတူညီလွ်င္ အခ်ိန္မေရြး လြယ္ကူစြာ ေပါင္းသင္းႏုိင္သည္။ ကြာရွင္းႏုိင္သည္။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမလို။ ဘာသာေရး အခမ္းအနားလည္း မလုိေခ်။ (လြယ္လြန္၊ လြန္းလုိက္ေလ)

 

အျခားဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ႏူိင္းယွဥ္ၾကည့္လွ်င္ -

(က) ဟိႏၵဴမ်ားသည္ ေပါင္းသင္းျပီးေနာက္ ကြာရွင္းခြင့္မရွိ။ လင္ေသလွ်င္ လင္သျဂၤ ိဳဟ္သည့္ မီးပံုးထဲ သို႔ မယားပါ ခုန္ခ်ေသခဲ့ရဖူးသည္။

(ခ) ခရစ္ယာန္မ်ားသည္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူညီေသာ္လည္း ကြာခြင့္မရ။ တရားရုံး၌ တရားစြဲဆုိရသည္။ သို႔မွသာ ခြဲေနခြင့္၊ ကြာခြင့္ရႏုိင္သည္။

(ဂ) မဟာေမဒင္တုိ႔၌ လင္က မယားကို အေၾကာင္းမဲ့ တစ္ဖက္သတ္ကြာႏုိင္သည္။ ထုိကြာထားသည့္မယားကို လင္က တုိက္ရုိက္ျပန္ယူ၍ မရေခ်။ ထိုမိန္းမက ေယာက္်ားတစ္ဦးႏွင့္ ၾကားခံယူျပီးမွ ျပန္ယူခြင့္ရွိသည္။

(ဃ) ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔သည္ အေၾကာင္းမဲ့၊ တစ္ဖက္သတ္ကြာရွင္းခြင့္မရွိေခ်။ ကြာရွင္းလုိသူသည္ မိမိ၏ေ၀စုအားလံုး အဆံုးရူံးခံပါမည္။ ထိုမိန္းမကို ေလ်ာ္ေၾကးလည္း ေပးပါမည္။ သားသမီးမ်ားကိုလည္း စရိတ္ေထာက္ပံ့ပါမည္ဆုိေသာ္လည္း ထုိမိန္းမ သေဘာမတူလွ်င္ မည္သို႔မွ် ကြာရွင္းခြင့္မရႏုိင္။

 

(ခ) လင္ျဖစ္သူ ရဟန္းျပဳျခင္း

(၁) လင္ေယာက္်ား ရဟန္းျပဳလွ်င္ လင္မယားအလိုလိုျပတ္စဲသည္။ (ဓမၼသတ္မ်ား)

(၂) ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ၂၂၇-ပါးေသာ သိကၡာပုဒ္မ်ားကို ထိန္းသိမ္း၍ ၀ိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ ေနထုိင္ရသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ရာ လူ႔ဘ၀က မယားကို ရဟန္းအျဖစ္ေရာက္သည့္အခါ မယားအျဖစ္ ဆက္ဆံ၍ မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ (မပုစီရင္ထံုး)အေၾကာင္းမွာ ဘုန္းၾကီးမယား၊ ဘုန္းဘုန္းအသည္းေလး၊ ဆရာေတာ္ဘုရား ခ်စ္ခ်စ္ေလးဟူေသာ အေခၚအေ၀ၚမ်ားကို ျပည္သူမ်ားနား၌ အၾကားမေတာ္၊ နား၀င္မခ်ိဳ၊ မသင့္ေလ်ာ္။

(၃) လင္ေယာက္်ား ရဟန္းျပဳျခင္းသည္ လူေလာကကို စြန္႔ခြာသြားျခင္းျဖစ္ရာ လင္ရဟန္းျပဳျပီးေနာက္ ခုႏွစ္ရက္လြန္လွ်င္ က်န္ရစ္သည့္မယား ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳႏုိင္သည္။ (မႏုက်ယ္ဓမၼသတ္)

(၄) ရဟန္းျပဳသည္ဆုိရာ၌ ရက္အပိုင္းအျခားႏွင့္ ရဟန္းျပဳသည့္ (ဒုလႅဘရဟန္း၀တ္ေသာ လင္ေယာက္်ားအေပၚ မယားက အခြင့္အေရးမယူႏုိင္ပါ။ (သို႔ေသာ္လင္ေယာက္်ားက မယားအား ရဟန္းဘ၀၌ ေပ်ာ္လွ်င္ တစ္သက္လံုး ၀တ္မည္ဟု မၾကြားခဲ့ပါႏွင့္)

(၅) မေဖာ့၏ခင္ပြန္း ကိုဆင္သည္ မယားကို လုပ္ကိုင္မေကြ်းႏုိင္သျဖင့္ ရဟန္းေဘာင္၀င္ခဲ့သည္။ မေဖာ့က သူ႔ေဒြးေလးရြာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕သြားေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အားကိုးအားထားေတြက ဦးဇင္းၾကီးက ခြင့္ျပဳေစလိုေၾကာင္း၊ ဦးဇင္း ကိုဆင္ထံ ခြင့္ေတာင္းေလသည္။ ဦးဇင္းၾကီးက “နင္တုိ႔ ေဒြးေလးရြာမွာ ထန္းရည္သမားေပါတယ္ဟ၊ ငါပဲ လူထြက္ပါေတာ့မယ္”ဟုဆိုကာ လူထြက္လာေလေတာ့သည္။ (ေဇာ္ဂ်ီ၏ သူ႔မယား၀တၳဳ) (မွတ္ခ်က္-လူထြက္ေစခ်င္လွ်င္ ဤသို႔ေျပာပါ) (ေနာက္လူအားကိုးေတြ႕ထားလွ်င္ သြားေျပာမေနနဲ႔)

(၆) ဖိုးသူေတာ္၀တ္ျခင္း၊ မယ္သီလ၀တ္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ လင္ခန္းမယားခန္း မျပတ္စဲေခ်။

 

(ဂ) အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူေၾကာင့္ ကြာရွင္းခြင့္ရျခင္း

အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူတြင္ သာမန္အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူႏွင့္ ၾကီးေလးေသာ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူဟု ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။

(၁)သာမန္အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူမ်ား
(ကက) လည္ဆည္မူ
(ခခ) လင္၏ေဖာက္ျပန္မူ
(ဂဂ) ေနာက္မယားယူမူ
(ဃဃ) စြန္႔ပစ္မူ
(ငင) သာမန္ရက္စက္မူ

 

(၂) ၾကီးေလးေသာ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူမ်ား
(ကက) မယားေဖာက္ျပန္မူ
(ခခ) ၾကီးေလးေသာ ရက္စက္မူ

(၁) သာမန္အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူေၾကာင့္ ကြာရွင္းျခင္း
(ကက) လည္ဆည္မူ

တစ္ဦးက လိမ္လည္သည္ကို က်န္တစ္ဦးက ယံုၾကည္၍ ထိမ္းျမားခဲ့လွ်င္ လြတ္လပ္စြာေပးေသာ သေဘာဆႏၵမဟုတ္သျဖင့္ ထိမ္းျမားျခင္း တည္ျမဲခိုင္မာမူမရွိေခ်။ ဥပမာ၊ ေယာက္်ားျဖစ္သူက သားၾကီးမယားၾကီးရွိလ်က္ လူပ်ိဳပါေျပာ၍ လက္ထပ္ခဲ့ျခင္း၊ ယခင္မယားႏွင့္ ကြာရွင္းျပီးျပီဟု လိမ္လည္ေျပာဆုိ၍ လက္ထပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္လွ်င္ လိမ္လည္ျခင္းခံရသူ မယား၌ ထုိလင္အား ကြာရွင္းခြင့္ရွိသည္။

 

(ခခ) လင္၏ေဖာက္ျပန္မူ

လင္သည္ အျခားမိန္းမတစ္ဦးႏွင့္ ဟိုဟာျပဳလွ်င္ လင္၏ ေဖာက္ျပန္မူဟု ေခၚသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေယာက္်ား တစ္ဦးသည္ မယားတစ္ေယာက္ထက္ပို၍ ယူခြင့္ရွိရာ လင္ေဖာက္ျပန္မူသက္သက္ႏွင့္ မယား၌ ကြာခြင့္ မရခဲ့ေခ်။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၌ လင္သည္ ေယာက္်ားအခ်င္းခ်င္း ဟိုဟာျပဳလွ်င္ မယား၌ ကြာခြင့္ရွိသည္။

 

(ဂဂ) ေနာက္မယားယူမူ

လင္သည္ ပထမ မယားၾကီးရွိလ်က္ ေဖာက္ျပန္ရုံသာမက ေနာက္မယားယူလုိက္ပါက “ရက္စက္မူ” ျဖစ္၍ ပထမ မယား၌ ကြာရွင္းခြင့္ရွိသည္။

 

(ဃဃ) စြန္႔ပစ္မူ
လင္က မယားအား သံုးႏွစ့္ မယားကလင္အား တစ္ႏွစ္ မေထာက္ပံ့ဘဲ စြန္႔ပစ္ထားလွ်င္ စြန္႔ပစ္ခံရသူ၌ ကြာရွင္းပုိင္ခြင့္ရွိသည္။ (မႏုက်ယ္ ဓမၼသတ္)

-၁၈၇၄ ခုႏွစ္ စီရင္ထံုးမ်ား၌ စြန္႔ပစ္ထားသည့္ ကာလေစ့လွ်င္ အလိုအေလ်ာက္ ကြာရွင္းျပတ္စဲျပီး ျဖစ္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

 

-၁၈၉၂ ခုႏွစ္ စီရင္ထံုးမ်ား၌ အလိုအေလ်ာက္ မျပတ္စဲ။ တရားစြဲဆုိ၍ ျပတ္စဲခြင့္ရွိသည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

-၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ေဒါက္တာသာျမႏွင့္ မခင္ပု စီရင္ထံုး၌ စြန္႔ပစ္ခံရသူက ထိ္မ္းျမားျခင္းကို ပ်က္ျပယ္လုိေသာဆႏၵကို အထင္အရွား သိသိသာသာ ထုတ္ေဖာ္ျပသရမည္။ ထိုဆႏၵမေပးသေရြ႕ ထိမ္းျမားျခင္း တည္ျမဲသည္ဟု ထံုးဖြဲ႕သည္။

 

(ငင) သာမန္ရက္စက္မူ

ကိုယ္ကာယဆင္းရဲဲျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းျပဳလွ်င္ ရက္စက္မူေျမာက္သည္။ ေရွးျမန္မာဓမၼသတ္မ်ား၌ “မယားသခင္-လင္” ျဖစ္သည့္အတြက္ မယားကို လင္က တင္ပါးကို ၀ါးျခမ္းျပားႏွင့္ ရုိက္ဆံုးမခြင့္ရွိသည္ဟု ေတြ႕ရသည္။

-၁၈၉၀ အဂၤလိပ္လက္ထက္ တရားရုံးမ်ား၌ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ ဆံပင္ဆြဲ၍ ဆဲေရးျခင္းသည္ ကြာခြင့္ျပဳေလာက္သည့္အိမ္ေထာင္ေရး ျပစ္မူမဟုတ္ဟု ဆံုးျဖတ္သည္။ (ေမာင္ေရႊေဖာ့အမူ)

-၁၈၉၇ မၾကမ္းႏွင့္ စု၀ါအမူ၌ လင္က မယားကို ရုိက္ႏွက္လွ်င္ လင္၌ အျပစ္ရွိသည္။ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ ႏွိပ္စက္လွ်င္လည္း ကြာခြင့္ရွိသည္ဟု ေတြ႕ရသည္။

-၁၉၁၇ ေမာင္ေက်ာ္ရန္ႏွင့္ မညိဳ အမူ၌ “လင္ႏွင့္မယား လွ်ာႏွင့္သြား”အခန္႔မသင့္က တစ္ခါတစ္ရံ စကားမ်ားျပီး ရန္ျဖစ္တတ္ၾကရာ ရန္ျဖစ္ကာမွ်ႏွင့္ ကြာရွင္းေလာက္သည့္ အိမ္ေထာင္ေရး ျပစ္ခ်က္ျဖစ္ေအာင္ ပံုၾကီးမခ်ဲ႕သင့္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

-၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ဦးမ်ိဳးျမင့္ႏွင့္ ေဒါက္တာခင္ေမၾကည္ အမူ၌ “လင္ျဖစ္သူသည္ မယား၏ အရွင္သခင္ျဖစ္သည္ ဆုိေသာ ေရွးအယူအဆမ်ားသည္ ေခတ္ကုန္ျပီ။ ယခုအခါ လင္ႏွင့္ မယားတို႔မွာ တန္းတူအခြင့္အေရးရွိေပသည္။ လင္သည္ မယားအား ရုိက္ႏွက္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ဓမၼသတ္မ်ားတြင္ ျပဆိုထားေသာ္လည္း ယခုအခါ လင္သည္ မယားအား အနည္ငယ္မွ်ပင္ ရုိက္ခြင့္မရွိေတာ့ေပ”ဟု ထံုးဖြဲ႕ထားသည္။

 

(၂) ၾကီးေလးေသာ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူမ်ား
(ကက) မယားေဖာက္ျပန္မူ

မယားသည္ မိမိလင္မဟုတ္သည့္ အျခားေယာက္်ားႏွင့္ စပ္ယွက္မူက်ဴးလြန္သည္ကို မယားေဖာက္ျပန္မူဟု ေခၚသည္။ ေဖာက္ျပန္မူ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း အလြန္ထင္ရွားသည့္ သက္ေသခံခ်က္ျပသရန္လိုသည္။ (ေဒၚလွခ်စ္ႏွင့္ ဦးစံအမူ)

ေဖာက္ျပန္သည္ဟု စြပ္စြဲျပီး လင္က ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းပိုက္ထားပိုင္ခြင့္မရွိေပ။ (ဦးဆင္ႏွင့္ ေဒၚမမေလး)

မယားေဖာက္ျပန္ၾကာင္း တရားရုံး၌ ကြာလုိမူစြဲဆုိ၍ မယားအျပစ္ကို ျပသရမည္။ မယားေဖာက္ျပန္ေၾကာင္း တရားရုံးက ဆံုးျဖတ္ခဲ့လွ်င္ ၾကီးေလးေသာ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မူျဖစ္၍ ပစၥည္းခန္းတြင္ မယား၏အခြင့္အေရး ဆံုးရူံးသည္။ သို႔ေသာ္ မယား၏ျပစ္မူကို သိလ်က္ႏွင့္ မယားႏွင့္အတူ အိပ္စက္လွ်င္ လင္သည္ မယားအား ထုိအျပစ္မွ ခြင့္လႊတ္သည္ဟု ေလးနက္စြာ မွတ္ယူရမည္။ (ဘီဂို႔ရွ္)အမူ)

 

(ခခ) ၾကီးေလးေသာ ရက္စက္မူ

သာမန္ရက္စက္မူ ဒဏ္ရာထက္ၾကီးေလးေသာ ဒဏ္ရာ (အျပင္အထန္ဒဏ္ရာ) ျဖစ္လွ်င္လည္းေကာင္း၊ မယားအား ကြာရွင္းခြင့္ မေတာင္းေတာင္းေအာင္ ရည္ရြယ္၍ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းလွ်င္လည္းေကာင္း၊ လင္က သူႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းျခင္းကို ေနာင္တမရဘဲ သူကပင္ ကြာရွင္းျပတ္စဲရန္ လုိလားေနလွ်င္လည္းေကာင္း၊ ထုိရက္စက္မူသည္ ၾကီးေလးေသာ ရက္စက္မူျဖစ္သည္။ (ေဒၚပုႏွင့္ ေမာင္္ထြန္းခ)

မုဆုိးမေဒၚပု (၅၅)ႏွစ္ႏွင့္ လူပ်ိဳေမာင္ထြန္းခ(၂၅)ႏွစ္တုိ႔ရသည္။ ေမာင္ထြန္းခက အရက္ဖုိးေတာင္းျပီး မရလည္း ရုိက္သည္။ ညဥ္႔နက္မွ ျပန္လာ၍ ေဒၚပုႏွင့္ အိပ္လွ်င္လည္း ရုိက္သည္။ ေဒၚပု ေၾကြးေတာင္းျပန္လာလွ်င္လည္း ရုိက္သည္။ အိမ္မွာလည္း ရုိက္၊ ဘူတာရုံ၌လည္း ရုိက္၊ ထမီကြ်တ္ေအာင္ရုိက္၊ ရုိက္လုိ႔လဲလွ်င္ ေျမမွာ ဒရြတ္တုိက္ဆြဲေလသည္။ လူမ်ားမ်ားေရွ႕ေရာက္လွ်င္ ခင္ဗ်ားၾကီးကို ၾကိဳက္လုိ႔ယူတယ္မွတ္သလား၊ သံုးရျဖံဳးရေအာင္ ယူတာေျပာေျပာ၍ မကြာမခ်င္း ရုိက္ေလရာ တရားလႊတ္ေတာ္က ၾကီးေလးေသာ ရက္စက္မူဟုသတ္မွတ္၍ လင္မယားပိုင္ ပစၥည္းမွ ၎၏ေ၀စု၊ ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ ဆံုးရူံး၊ ေစကာ အ၀တ္အထည္၊ ကိုယ္တစ္ခုႏွင့္ ဆင္းေစခဲ့သည္။

အထက္ပါ တင္ျပခ်က္မ်ားသည္ ကြာရွင္းျပတ္စဲနုိင္သည့္ အေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ကြာရွင္းျပတ္စဲၾကရာ၌ တရား၀င္ေစရန္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။

ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတုိ႔ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ၾကစဥ္ကာလက မိမိတုိ႔သည္ “မရွိအတူ၊ ရွိအတူ၊ ေအးအတူ ပူအမွ်၊ ဥမကြဲ၊ သိုက္မပ်က္၊ ေကာင္းတူ၊ ဆုိးဘက္၊ ရာသက္ပန္၊ ရုိးေျမက်၊ မခြဲမခြာ၊ တြဲကာ၊ အျမဲသာေနထုိင္ေပါင္းသင္းသြားၾကပါမည္”ဟု ေျပာၾက၊ ဆုိၾက၊ ကတိေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္ေပးခဲ့ၾကေလသည္။ သူႏွင့္သာ မေပါင္းရရင္ ကြ်န္ေတာ့္ဘ၀ “ရွင္လ်က္ႏွင့္ ေသေနသကဲ့သို႔”ျဖစ္ေနပါသည္ဟု ေျပာခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရားရုံးတက္၍ ထိမ္းျမားလက္ထပ္သည့္ စာခ်ဳပ္ကို အေလာသံုးဆယ္၊ အေဆာတလွ်င္၊ အလွ်င္အျမန္ ခ်ဳပ္ဆုိလက္ထပ္ေပးခဲ့ရပါသည္။

ယခု သူတုိ႔ေရာက္လာျပန္ပါသည္။ လွ်ာႏွင့္ သြားတို႔ ေန႔စဥ္ထိရာမွ ျငိလာၾကသည္။ အခ်စ္ေတြမျမင္၊ အျပစ္ေတြျမင္လာၾကသည္။ ျငင္းခုန္ေျပာဆုိၾကရာမွ စကားမ်ားရန္ျဖစ္ကာ စိတ္လုိက္ မာန္ပါ “ကြာမယ္၊ ရွင္းမယ္” အဆင့္ထိ ေရာက္လာၾကသည္။ နီးစပ္ရာ မိတ္ေဆြမ်ား၊ ရပ္ရြာလူၾကီးမ်ားက ဖ်န္းေျဖေစ့စပ္ေပးျခင္းေၾကာင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ သြားသည္လည္းရွိသည္။ ကာယကံရွင္ လင္ႏွင့္မယားတုိ႔၏ စိတ္ထိခိုက္မူ၊ ရုပ္နာက်င္မူ၊ ေငြေၾကးထိပါးမူ၊ ဂုဏ္သေရ နစ္နာမူအတုိင္းအတာႏွင့္ ထုိအေပၚတြင္ထားရွိေသာ သေဘာထားတုိ႔က ကြာရွင္းျပတ္စဲေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားျဖစ္သည္ ကို ေတြ႕ရသည္။

တစ္ခါတစ္ရံ မိဘ၊ ေဆြမ်ိဳး၊ မိတ္ေဆြ အသိုက္အ၀န္း၏သေဘာထားက ကာယကံရွင္၏ ခံစားခ်က္အေပၚ လႊမ္းမုိးသည္လည္း ရွိတတ္သည္။

ဥပမာ - (သမီးတုိ႔အမ်ိဳးထဲမွာ လင္ကြာမယားကြာကိစၥ မရွိခဲ့ဘူးဖူး။)

ဒါပဲ (တစ္လင္မေကာင္း တစ္လင္ေျပာင္းေပါ့ေအ၊ အႏွစ္တစ္ရာ၊လင္တစ္ရာ၊ ေပါလုိက္တာေအ)

လက္ထပ္စဥ္က သူႏွင့္သာ မေပါင္းရရင္ ကြြ်န္ေတာ့္ဘ၀ ရွင္လ်က္ႏွင့္ ေသေနသလိုပါပဲ ေျပာခဲ့သူအား ယခုကြာရွင္းခ်င္ေသာအခါ၌ ဘယ္လုိခံစားရပါသလဲ ေမးခဲ့ပါသည္။ ဆရာရယ္ အခုေပါင္းေနရတာ “အရွင္လတ္လတ္ ငရဲက်ေနသလုိ ခံစားရပါတယ္”ဟု ေျပာျပန္ပါသည္။ အမ်ဳိးမ်ိဳးပါကလား။

လင္ႏွင့္မယားေပါင္းသင္းျခင္ကို ေဘာလံုးပြဲတစ္ပြဲကစားသည္ႏွင့္တူေၾကာင္း ဥပမာေပးတာလည္း ရွိသည္။ ေပါင္းသင္းေနစဥ္၊ ကစားေနစဥ္ကာလ၌ တစ္ဦက အမွားက်ဴးလြန္လွ်င္ က်န္တစ္ဦးက ျပစ္ဒဏ္ေဘာေပးတတ္သည္။ သတိေပးတတ္သည္။ အလြန္အကြ်ံ မွားယြင္းမူျပဳလုပ္လာလွ်င္ (အ၀ါကတ္) ျပတတ္သည္။ တခ်ိဳ႕ကမူ အေသးအဖြဲ ကိစၥေလးမ်ားကိုလည္း (အ၀ါကတ္) တန္းျပတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထုိသူသည္ (အ၀ါကတ္)ကို ႏွစ္ၾကိမ္ကမ၊ ေျခာက္ၾကိမ္မက၊ ရွစ္ၾကိမ္ အၾကိမ္ၾကိမ္ျပသည္။ (အနီကတ္)ေတာ့ မျပၾကပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကမူ သာမန္အေသးအဖြဲျဖစ္ရပ္ႏွင့္ပင္ (အနီကတ္) တစ္ခါတည္း တန္းျပ၍ ပြဲျပီးသြားတာလည္း ရွိသည္။ တစ္ခါက အမူတစ္ခုတြင္ “ကြ်တ္ေတာ့္မိန္းမ ဆရာ၀န္မကို မဂၤလာေဆာင္မွာ ဓာတ္ပံုဆရာက သူ႔တစ္ေယာက္တည္း ဓာတ္ပံုေတြ အမ်ားၾကီးရုိက္တယ္ ကြာမယ္” ေျပာသည္။ “ဒါေလးနဲ႔ေတာ့ မကြာပါနဲ႔ ေဒါက္တာရယ္”ဟု တားသည္။ သူျပန္ေျပာသည္မွာ “ဟင္ ဒီဓာတ္ပံုဆရာက က်ဳပ္ မိန္းမရဲ႕ ငယ္ရည္းစားဗ်” ဟူ၏။

ေရွ႕ေနမ်ားသည္ ေပါင္းသင္းလုိေသာ ကြာရွင္းလုိေသာသူမ်ာားကို တရားရုံးတက္၍ လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း နည္းလမ္းျဖင့္ အက်ိဳးေဆာင္ေပးၾကရပါသည္။ ထုိနည္းလမ္းသည္ စရိတ္စက အကုန္အက်နည္းျခင္း၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္းအေထာက္အထားရရွိျခင္း၊ ကာယကံရွင္ႏွစ္ဦး၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵကို ထင္ရွားေစျခင္း၊ အသိသက္ေသႏွစ္ဦးႏွင့္ တရားသူၾကီးလက္မွတ္ တရားရုံးတံဆိပ္မ်ား ပါရွိျခင္း၊ တရားရုံး၌ မွတ္တမ္းတင္ျပီးျဖစ္ျခင္းစေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားရရွိႏုိင္သျဖင့္ ယေန႔ေခတ္စနစ္ႏွင့္ညီေသာ ဓေလ့ထံုစံတစ္ခုျဖစ္ေနပါသည္။

ယခင္က လက္ထပ္စာခ်ဳပ္၊ ကြာရွင္းစာခ်ဳပ္မ်ား၌ တံဆိပ္ေတာ္ ခြန္ ၂၅-က်ပ္ ထမ္းေဆာင္ၾကရသည္။ မၾကာမီက တံဆိပ္ေတာ္ခြန္တန္ဖိုး(အနည္းငယ္) တုိးျမွင့္လုိက္ရာ လက္ထပ္ ၂၅၀-က်ပ္၊ ကြာ ၂၅၀၀က်ပ္ထိ ၁၀၀-ရာခိုင္ႏူန္း တက္သြားပါသည္။

လက္ထပ္လွ်င္ ကြာရွင္းလွ်င္လုပ္ထံုးလုပ္နည္းျပ႒ာန္းခ်က္အရ အခန္းအနားမလုိ၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မလိုေသာ္လည္း ေပါင္းသင္း ကြာရွင္းေသာ လင္ႏွင့္ မယားတို႔၌ အေရးအေၾကာင္းၾကံဳပါက အေထာက္အထား သက္ေသခံစာရြက္စာတမ္း တင္ျပရန္ အခက္အခဲ ရွိၾကမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ကြာရွင္းျပီးသူ အခ်င္းခ်င္းကိုလည္း မယံုၾကည္ရပါ။ ကြာရွင္းစဥ္ကတစ္မ်ိဳး၊ ေနာင္က်လွ်င္ တစ္မ်ိဳးေျပာတတ္၊ လုပ္တတ္ၾကပါသည္။ ကြာရွင္းျပီးသည့္ေယာက္်ား ေနာက္မိန္းမယူသည့္အခါ လက္ထပ္မည့္အခါမ်ိဳး၌ “ကြ်န္မသာလွ်င္ မယားၾကီးျဖစ္ပါသည္”ဟု သတင္းစာ၌ ေၾကညာတတ္သည္။ မိမိေနာက္ယူမည့္ ေယာက္်ားကိုလည္း ယခင္လင္ေဟာင္းက “ဘယ္မလဲကြာရွင္းစာခ်ဳပ္ မယားခိုးမူျဖစ္သြားခ်င္သလား”ဟု ေျခာက္စား၊ ေဟာက္စား လုပ္တတ္သည္။ ပြဲဖ်က္တတ္ပါသည္။ မယံုရပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းႏွင့္ ေပါင္းၾက၊ ကြာၾကေစလိုပါသည္။ အေတြ႕အၾကံဳအရ “ရန္ျငိဳးအၾကီးဆံုးျပိဳင္ဘက္ႏွစ္ေယာက္”အား ျပပါဆုိလွ်င္ မခ်စ္ေတာ့၍ ကြာရွင္း ျပတ္စဲ၊ ပစၥည္းခြဲေ၀ၾကေသာ လင္ႏွင့္မယားကိုျပပါမည္။ ထုိ႔ျပင္ “အမုန္းဆံုး၊ အနာက်ည္းဆံုးခံစားေနရေသာ လူတစ္စုကို”ျပပါဆုိလွ်င္ အေမြမူျဖစ္ေနဆဲ၊ ျဖစ္ခဲ့ျပီးေသာ အေမြဆုိင္ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမအရင္းမားကို ျပပါမည္။ အလြန္ရင္းႏွီးသူအခ်င္းခ်င္း အမူအခင္းျဖစ္ၾကသည့္အခါမ်ား၌ တုိက္ပြဲသည္ ပို၍ ျပင္းထန္ျပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရမူမ်ားလွေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။

UTK (မဟာ၀ိဇၨာ၊ သိပံၸ၊ ဥပေဒ)
၂၀၁၂-ခုနွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၂၁-ရက္ ထုတ္ေ၀ေသာ မူခင္းသတင္း (သတင္းဒိုင္ယာရီ) မွ ျပန္လည္ ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။

 

Ref:Rule Of Law In Myanmar