Black Diamond ေဆး နဲ႔ ကာလသားေရာဂါ ရွိ-မရွိ ေသြးစစ္ျခင္း

 

Feb 2, 2011 at 2:17 PM
ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေနတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္က အလုပ္လုိက္ေလွ်ာက္ရင္းနဲ႔ လုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ အင္တာဗ်ဴး ဝင္ရပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းမွာ အင္တာဗ်ဴးေအာင္ၿပီး သူတုိ႔က ေဆးစစ္ပါတယ္။ ေဆးစစ္တာက (၅)မ်ဳိးစစ္ပါတယ္။ (၁) ကာလသားေရာဂါ၊ (၂) HIV၊ (၃) B ပိုး၊ (၄) C ပိုး၊ (၅) X-Ray ရိုက္တာပါ။

ေဆးစစ္ၿပီး ေနာက္ (၃) ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ အလုပ္က ေဆးက်တယ္ဆုိၿပီး ဖုန္းဆက္ပါတယ္။ ကာလသားေရာဂါနဲ႔ ေဆးက်တာတဲ့။ ကၽြန္ေတာ္က အိမ္ေထာင္မရွိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ေဆးမစစ္ခင္မွာ Black Diamond ဆုိတဲ့ ေယာက်္ား အားေဆး ေသာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေဆးကို ေဆးဆုိင္မွာ ဝယ္ၿပီးေသာက္တာပါ။ ေဆးဆုိင္က လူကို ေသခ်ာ ေမးၾကည့္ေတာ့ side effect ဘာမွမရွိဘူးလို႔ေတာ့ ေျပာပါတယ္။ ေဆးေသာက္ၿပီး (၂၄)နာရီမျပည္ဘဲ ေဆးစစ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒါ ကၽြန္ေတာ္ ေဆးက်တာက အဲဒီေဆးေသာက္ၿပီး (၂၄)နာရီ မျပည့္ခင္ စစ္မိလို႔လား။ အဲဒါေၾကာင့္ မဟုတ္ရင္ ကာလသားေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေသခ်ာသိခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါက ကူးစက္ေရာဂါ ဟုတ္/မဟုတ္၊ ကူးစက္ေရာဂါ ဆုိရင္ ဘယ္လို နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ကူးစက္ပါသလဲ။ ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြ မကူးစက္ရေအာင္ ကာကြယ္ႏုိင္ေအာင္ပါ။ ဘယ္လို လကၡဏာေတြ ျပပါသလဲ။ ကုလို႔ရပါသလား။ ဘယ္လို ကုလို႔ရမလဲ။ ျမန္မာေဆးနဲ႔ ကုရမွာလား၊ အဂၤလိပ္ေဆးနဲ႔ ကုရမွာလား။ အသိထဲမွာ ဆရာဝန္လည္း မရွိေတာ့ ခက္ေနပါတယ္။ တျခားေဆးခန္းေတြကိုလည္း ရမ္းသမ္းၿပီး မသြားရဲဘူး။

• Black Diamond ေဆးဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံကေနလာတယ္ Exceed Vigra and Cialis ဆိုျပီး ေၾကာ္ညာတဲ့ ေဆးပါ။ (ဗိုင္ယာဂရာ) လိုဘဲ ေယာက္်ား ပန္းညွိဳး-ပန္းေသအတြက္ သံုးတာျဖစ္တယ္။ Special Effect I နဲ႔ II ဆိုျပီးသာ ပါတယ္။ Side effect မေကာင္းက်ိဳး မေတြ႔ရပါ။ ေဆးကုမၸဏီက လူလယ္က်တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးးစစ္အေျဖက ေဆးရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးေတာ့ ျဖစ္မယ္မထင္ပါ။
• ကာသလားေရာဂါဆိုတာ Syphlis (ဆစ္ဖလစ္) ကိုေျပာတာပါ။ အမွန္က ကာလသမီးေတြေရာ၊ အသက္ၾကီးေတြေရာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြပါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• ေသြးစစ္ခ်က္ အေျဖမွာ ပိုးေတြ႔ရင္ VDRL Test positive လို႔ ေရးပါမယ္။ VDRL blood test လုပ္တာက ေလာေလာဆယ္ (ဆစ္ဖလစ္) ရွိေန-မေနကို သိေစတယ္။
• VDRL ကေန Cardiolipin လို႔ေခၚတဲ့ Non-syphilis specific protein ဆစ္ဖလစ္နဲ႔တူတဲ့ (အင္တီေဘာ္ဒီ) (ပရိုတင္း) ကို စစ္တာျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၁-၂% မွာ False positives တကယ္မရွိဘဲ အေပါင္းလကၡဏာ လာျပႏိုင္တယ္လို႔ "Syphilis Testing Algorithms Using Treponemal Tests for Initial Screening - Four Laboratories, New York City, 2005-2006" ကေန MMWR Weekly August 15, 2008 မွာ ေဖၚျပခဲ့တယ္။
• အဲလိုလူေတြမွာ ကိုယ္ဝန္၊ HIV (အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ)၊ Tuberculosis တီဘီ နဲ႔ တျခား Other bacterial infections (ဗက္တီးရီးယား) ဝင္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပန္းေသ-ပန္းညွိဳးေဆးကို အဲဒီ သုေတသနမွာ မေတြ႔ရပါ။
• (ဆစ္ဖလစ္) ကို Treponema pallidum tests ဆိုတာစမ္းရင္ မွားျပီးေျပာတာ မေတြ႔ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
• Syphilis (ဆစ္ဖလစ္) ဟာ Sexually transmitted disease (STD) လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါတခု ျဖစ္တယ္။ မကုဘဲေနရင္ ဆိုးဝါးတာေတြ ဆက္ျဖစ္မယ္။ AIDS ျဖစ္ေစမဲ့ HIV ဝင္လာမွာ ပိုအခြင့္အလမ္း မ်ားတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ကေန အထဲက ကေလးကိုလဲ ကူးေစႏိုင္တယ္။
• လိင္ဆက္ဆံတာမွာ Oral ပါးစပ္၊ Anal စအို နဲ႔ Vaginal (ဗဂ်ိဳင္းနား) ဘယ္လမ္းကို သံုးသံုး ကူးေစႏိုင္တယ္။
• Treponema pallidum ေခၚတဲ့ ဗက္တီးရီးယားကေန ျဖစ္တယ္။ ပိုးဝင္ကာစ ဘာမွမျဖစ္ေသးဘူး။ အဆင့္ ၃ ဆင့္ ရွိတယ္။
1. Primary Syphilis ပဌမဆင့္။ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္လာျပီး ၁ဝ-၉ဝ ရက္အတြက္မွာ လကၡဏာလာျပမယ္။ လိင္ဆက္ဆံရာမွာသံုးခဲ့တဲ့ အဂၤါ-ေနရာအနားမွာ ခပ္နီနီ Chancre အနာေပါက္လာမယ္။ မနာတဲ့ အနာေလးေတြ စျဖစ္တယ္။ နီးစပ္ရာေနရာမွာ တက္ေစ့ေတြ ေရာင္-ၾကီးလာမယ္။ သူမ်ားကို ကူးႏိုင္ျပီ။ မကုဘဲေနရင္လဲ ၃-၆ ပါတ္ေနေတာ့ အနာက ေပ်ာက္သြားမယ္။
2. ဒါေပမဲ့ Secondary Syphilis ဒုတိယဆင့္တက္သြားျပီ။ လနဲ႔ခ်ည္ၾကာႏိုင္တယ္။ ပိုးက ေသြးထဲ ေရာက္လာျပီ။ လကၡဏာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရႏိုင္တယ္။ အနီစက္ေတြ၊ ဖ်ား၊ ေခါင္းကိုက္၊ အစားပ်က္၊ လူကပိန္၊ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ၾကြက္သားနာ၊ အဆစ္ေတြနာ၊ ေနမေကာင္း၊ တက္ေစ့ေတြေရာင္-ၾကီးလာ။ အနီစက္က လက္ဖဝါး-ေျခဖဝါး ေနရာတကာမွာ လာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေရာင္ခပ္မြဲမြဲ အကြက္ေတြက ပါးစပ္၊ စအို၊ ဗဂ်ိဳင္းနားလို စိုထိုင္းထိုင္း ေနရာမ်ိဳးမွာ လာျဖစ္မယ္။ အလြန္ကူးစက္လြယ္တယ္။ ကံဆိုး-ကံေကာင္းပါဘဲ။ မကုဘဲလဲ ေပ်ာက္သြားအံုးမယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရာဂါက အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္၊ မ်က္စိ၊ ဦးေႏွာက္ေျမွးေတြကို ကူးသြားခဲ့ျပီျဖစ္ႏိုင္တယ္။
3. Late (Tertiary) Syphilis တတိယနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအဆင့္။ ႏွစ္ေတြၾကာမွ လာေပၚတတ္တယ္။ မ်က္စိ၊ ႏွလံုး၊ အရိုး၊ ေသြးေၾကာၾကီးေတြ၊ အာရံုေၾကာစနစ္။ တခ်ိဳ႕မွာ မွတ္ဥာဏ္ ေလ်ာ့လာမယ္။ စိတ္တခုခုျဖစ္မယ္။ ဆီးသြား-လမ္းသြားရတာ ပံုမွန္မဟုတ္၊ မ်က္စိမံႈ၊ ေယာက္်ားဆို ပန္းညွိုး၊ ေျခေထာက္ေတြ ထံုက်င္မယ္။

လိင္လမ္းကေနကူးလို႔ မဆက္ဆံဘဲေနတာ၊ ဆက္ဆံဘက္အေဖၚ မမ်ားတာ၊ အေဖၚကလဲ အဲလိုမမ်ားတာ ေကာင္းတယ္။၊ ေယာက္်ား Condom မိန္းမ Condom စနစ္တက်သံုးပါ။ ေစာေစာသိရင္ ကုရတာလြယ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္သင္ရတဲ့ ေဆးပညာကလြဲရင္ တျခားနည္းလမ္းေတြကို မသိပါ။

Antibiotics ပဋိဇီဝေဆး
1. Penicillin (ပနယ္စလင္) ေဆးက အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ Ceftriaxone နဲ႔ Azithromycin ေဆးေတြကုလဲ စသံုးေနၾကျပီ။
a. လူၾကီးေတြကို ပဌမဆင့္နဲ႔ ဒုတိယအဆင့္ ဆစ္ဖလစ္ျဖစ္ေနတာကို Penicillin G benzathine 2.4 million U IM in a single dose အသားေဆး ၁ လံုးထဲထိုးတာနဲ႔ရတယ္။ တတိယအဆင့္ရွိသူေတြကို Penicillin G benzathine 2.4 million U IM qwk for 3 wk တပါတ္တခါ ၃ ပါတ္ထိုးတယ္။
b. ကေလးဆိုရင္ ပဌမဆင့္နဲ႔ ဒုတိယအဆင့္ ဆစ္ဖလစ္ျဖစ္ေနတာကို Penicillin G benzathine 50,000 U/kg IM အသားေဆး ၁ လံုးထဲ ထိုးတာနဲ႔ရတယ္။ 2.4 million U ထက္ မမ်ားေစရပါ။ ကေလးေတြမွာ တတိယအဆင့္ ရွိသူေတြကို Penicillin G benzathine 50,000 U/kg IM qwk for 3 wk တပါတ္တခါ ၃ ပါတ္ထိုးတယ္။
c. လူၾကီးေတြ Neurosyphilis အာရံုေၾကာအထိ ျဖစ္ေနသူေတြကို Penicillin G Procaine (Crysticillin) 2.4 million U IM qd for 17-21 d တရက္တလံုး ၁၇-၂၁ ရက္ ထိုးတယ္။
d. ကေလးေတြ Neurosyphilis ျဖစ္ရင္ Crystalline penicillin G 50,000 U/kg IM (up to 2.4 million U); give 3 doses at 1-wk intervals တ ပါတ္ျခားတခါ ၃ ခါထိုးတယ္။
2. Doxycycline စားေဆးက ပနယ္စလင္နဲ႔ မတည့္သူေတြကို ေပးရတယ္။
a. လူၾကီးေတြမွာ ပဌမဆင့္နဲ႔ ဒုတိယအဆင့္ ဆစ္ဖလစ္ျဖစ္ေနတာကို Doxycycline 100 mg ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၁၄ ရက္ ေသာက္ရတယ္။
b. လူၾကီးေတြမွာ တတိယအဆင့္ ေရာက္ေနရင္ Doxycycline 100 mg ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၃ဝ ရက္ ေသာက္ရတယ္။
c. လူၾကီးေတြမွာ Neurosyphilis အာရံုေၾကာအထိ ျဖစ္ေနသူေတြကို 200 mg ၂ ျပား၊ တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၂၈ ရက္ေသာက္ရတယ္။
d. Doxycycline ကို ကေလးေတြ ၈ ႏွစ္ေအာက္ မေပးပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၄၅ ေကဂ်ီေအာက္ ကေလးေတြကို Doxycycline 2-5 mg/kg/d in 1-2 divided doses ေဆးကို 200 mg/d ထက္ မမ်ားေစဘဲ ေပးတယ္။
3. Tetracycline ကိုလဲ သံုးတယ္။
a. လူၾကီးေတြမွာ ပဌမဆင့္နဲ႔ ဒုတိယအဆင့္ (ဆစ္ဖလစ္) ျဖစ္ေနရင္ Tetracycline 500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၁၄ ရက္ေသာက္ရမယ္။
b. လူၾကီးေတြမွာ တတိယအဆင့္ ေရာက္ေနရင္ Tetracycline 500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၃ဝ ရက္။
c. Tetracycline ေဆး ၈ ႏွစ္အထက္ ကေလးေတြကို 25-50 mg/kg/d PO divided qid ေပးတယ္။
4. Erythromycin ေဆးကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။
a. လူၾကီး 500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၁၄ ရက္၊
b. ကေလး 30-50 mg/kg/d PO divided qid ေပးတယ္။
5. Probenecid ေဆးကို တြဲေပးဘို႔ လူၾကီး 500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္ နဲ႔ ကေလး 25-40 mg/kg တေန႔ ၄ ၾကိမ္ ေပးတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ-healthadultreading
၂-၁-၂ဝ၁၁