ကေလးမ်ားတြင္ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္း

ကေလးမ်ားတြင္ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္း

ကေလးေတြၾကီးထြားခ်ိန္ေရာက္ၿပီဆိုရင္ သူတို႔ေကာင္းမြန္စြာၾကီးထြားၿခင္းရွိမရွိ ဆံုးၿဖတ္ႏိုင္တဲ့အဓိက အခ်က္ ကေတာ့ အစာစားခ်င္စိတ္လို႔ေခၚတဲ့ Appetite ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကေလးေတြဟာ သူတို႔ေရာက္ရွိေနတဲ့ အသက္အရြယ္အလိုက္ ပံုမွန္ၾကီးထြားၿခင္းရွိမရွိ ၊ ဒါမွမဟုတ္ အသက္အရြယ္နဲ႔ ပံုမွန္ၾကီး ထြားမႈမွာ တစ္ခုခု မွားယြင္းေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ appetite ကို ေလ့လာဆန္းစစ္ဖို႔လိုေနပါၿပီ ။ ကေလးေတြဟာ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔မွာ ပံုမွန္အစာစားခ်င္စိတ္ good appetite ရွိေနၿပီး အဲဒီအ ခ်ိန္မွာ သူတို႔ဟာ ပိုမိုစား၀င္ၿပီး လိုအပ္တဲ့အာဟာရနဲ႔ စြမ္းအင္ေတြကို ရရွိပါတယ္ ။ ဒါဟာ ကေလးငယ္ေတြကို ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ကူညီေပးယံုသာမကပဲ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ( Psychological growth) ကိုပါ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္ ။ ကေလးငယ္ေတြမွာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းဟာ စိုးရိမ္ ပူ ပန္စရာေကာင္းတဲ့အခ်က္အၿဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမယ္ ။ ဒါဟာကေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ပတ္ သတ္ၿပီး မူမမွန္ဘူးဆိုတာ အခ်က္ေပးေနတာၿဖစ္ၿပီး ဘာေၾကာင့္အစားအေသာက္ပ်က္ရသလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ၿပ ခ်က္ရွိပါတယ္ ။ ဒီအေၿခအေနကို ေစာေစာ သိႏုိင္ဖို႔လည္းလိုအပ္ၿပီး အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းဟာ ဘယ္လို အေၿခအေနမ်ိဳးေတြကို ဦးတည္သလဲဆိုတာကိုလည္း နားလည္ဖို႔လိုပါတယ္ ။

အစားအေသာက္ပံုမွန္စားခ်င္စိတ္ရွိအေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးတဲ့စနစ္ဟာ  ရွုပ္ေထြးတဲ့ၿဖစ္စဥ္တစ္ခုၿဖစ္ၿပီး အဲဒီ မွာ အစာ အိမ္ႏွင့္အူလမ္းေၾကာင္း ၊  adipose တစ္ရွူးမ်ား ၊ ဦးေႏွာက္ ၊ ေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔  အာရံုေၾကာ စနစ္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သတ္မႈရွိပါတယ္ ။  Appetite Control Systme ( ACS)  ဟာ ဦးေႏွာက္ထဲမွာရွိၿပီး အစာစားခ်င္ စိတ္ ၊ အစာစားတဲ့အေလ့အထနဲ႔  ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္ေပးပါတယ္ ။ ACS ဟာ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၊  အပူခ်ိန္ ၊ လႈပ္ရွားမႈ ၊ ရာသီဥတု ၊ မိန္းမေတြမွာ မ်ိဳးပြားစက္၀န္း  ၊  အစားအေသာက္ရရွိႏိုင္မႈ ၊ သံုးစြဲမယ့္ စြမ္းအင္ပ မာဏနဲ႔ အစာဘယ္ေလာက္စားရမယ္  ဘယ္အခ်ိန္စားရမယ္စတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စုစည္း လုပ္ေဆာင္ ပါတယ္ ။

ကေလးငယ္ေတြ ဘာေၾကာင့္အစားအေသာက္ပ်က္သလဲ ?

ကေလးငယ္ေတြမွာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းကို ဂရုတစိုက္ screen လုပ္ဖို႔လိုအပ္ၿပီး အကယ္၍ ကေလးငယ္ တစ္ေယာက္ဟာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿပီဆိုရင္ မူမမွန္တဲ့ လကၡဏာအၿဖစ္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရ ပါမယ္ ။

၁ ။ Influenza ( တုပ္ေကြး )

အၿဖစ္မ်ားတဲ့ တုပ္ေကြးဖ်ားနာၿခင္းဟာ ကေလးငယ္ေတြကို အစားအေသာက္ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ Flu လို႔ေခၚတဲ့ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ ၀င္ၿပီဆိုရင္ေတာပ့ ကိုယ္ပူခ်ိန္တက္ၿပီး ဖ်ားနာၿခင္း ၊ ႏွာရည္ ယိုၿခင္း ၊ ေခါင္းမူးၿခင္းနဲ႔ ပါးစပ္ထဲမွာ ခံတြင္းမေတြ႔ၿခင္းစတဲ့ လကၡဏာေတြ ခံစားရပါမယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ အေတာအတြင္းမွာ ခႏၶာကိုယ္က ဘတ္တီးရီးယား ၾကီးထြားမႈကို တန္ၿပန္တိုက္ခုိက္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ၿပန္ရဖို႔ ၾကိဳးစားပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ energy level ဟာနိမ့္က်ေနၿပီး ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာလည္း ေကာင္းမြန္စြာ ပံုမွန္မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသးပါဘူး ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ အစာေခ် စနစ္ ဟာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့အတြက္ အစားအေသာက္ပ်က္လာၿခင္း ( Loss of appetite) ကို ခံစား ရပါတယ္ ။

“ ဒါေၾကာင့္ ကေလးတစ္ေယာက္ ရုတ္တရက္ အစားအေသာက္ပ်က္ၿပီးဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕ကိုယ္ အပူခ်ိန္ကို စမ္းၾကည့္ဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔ ”



၂ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္း ( Constipation)

ကေလးငယ္ေတြကို အစားအေသာက္ပ်က္ေစတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ့ ၀မ္းခ်ဳပ္ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၀မ္းခ်ဳပ္တဲ့အခါ ပံုမွန္ bowel movement ေတြကို တားဆီးေပးထားၿပီး ဗိုက္ထဲမွာ ေလေတြနဲ႔ ၿပည့္ေနသလို ခံစားေန ရေလ့ရွိတယ္ ။ ဒီလို bowel movement ေတြမေကာင္းတဲ့အခါ စနစ္တစ္ခုလံုးကို သက္ေရာက္ေစေလ့ ရွိၿပီး အစားအေသာက္ကို ပ်က္ေစပါတယ္ ။

၃ ။ အစာ စားခ်ိန္ၾကားတြင္ သေရစာမ်ားစားၿခင္း

အထူးသၿဖင့္ငယ္ရြယ္တဲ့ကေလးေတြဟာ သေရစာကို ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ စားသံုးေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ ထမင္းစားပြဲေပၚမွာ သူတို႔ စိတ္၀င္စားတဲ့အရာ ရွာမေတြ႔ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းကို ဦးတည္ေနပါၿပီ ။ Junk Food လို႔ေခၚတဲ့ ဗိုက္ၿပည့္ေစတဲ့သေရစာေတြနဲ႔ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေအာင္ထုပ္ပိုးထားတဲ့ snack ေတြ ဟာ လည္း ထမင္းစားခ်ိန္မတိုင္ခင္စားမိရင္လည္း ဗိုက္ၿပည့္ေနေစၿပီး အက်ိဳးမရွိပါဘူး ။ ဒီလိုစားထားမိရင္ ထမင္းစား ခ်ိန္ေရာက္တဲ့အခါ အစားအေသာက္ပ်က္ၿခင္းကို ခံစားရေလ့ရွိပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ကေလးေတြကို ထမင္းေကၽြး တဲ့အခါ သူတို႔စိတ္၀င္စားတဲ့အရာေလးေတြ သူတို႔ စားခ်င္မယ့္အရာေလးေတြကို ပံုစံတစ္ မ်ိဳးနဲ႕႔ ေကၽြး ဖို႔လိုအပ္ပါေသးတယ္ ။

၄ ။ ဖိအားႏွင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ

အေရးၾကီးတဲံ့ အစည္းအေ၀းတစ္ခု အေရးၾကီးတဲ့ meeting တစ္ခုရွိေနၿပီဆိုရင္ စိတ္ေတြတင္းၾကပ္ၿပီး သင္ေရာ အစားအေသာက္ ပ်က္တယ္လို႔ ခံစားမိပါသလား ။ အတူတူပါပဲ ။ ကေလးေတြမွာလည္း ဖိအားေတြ စိတ္ဖိစီး မႈေတြၾကံဳ လာရၿပီဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္က အႏၱရာယ္ရွိေစတဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြကို ထုတ္လႊတ္ေပးၿပီး အစာစားခ်င္ စိတ္ကို ထိမ္းခ်ဳပ္လုိက္ပါတယ္ ။ ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ၿငိမ္သက္ေနၿပီဒါမွမဟုတ္ အထီးက်န္ေနၿပီဆိုရင္ ၊ ေက်ာင္း သြားဖို႔ ၿငင္းဆန္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူတို႔ ကို ေႏြးေထြး စြာ ဆက္ဆံဖို႔လိုအပ္ၿပီး ေက်ာင္းမွာ ဒါမွမဟုတ္ အိမ္မွာ ဘာၿပႆနာေတြရွိလည္းဆိုတာကို ကူညီေၿဖ ရွင္းေပးရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။

၅ ။ အၿခားအေၾကာင္းအရာမ်ား

ငယ္ရြယ္တဲ့ကေလးေတြသာမက အသက္အနည္းငယ္ၾကီးတဲ့ လူငယ္ေတြနဲ႔ လူၾကီးေတြမွာလည္း အစား အေသာက္ ပ်က္ၿခင္းေတြကို ၿဖစ္ေစတဲ့ အၿခားအေၾကာင္းၿပခ်က္မ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

- အူထဲတြင္ သံေကာင္တုပ္ေကာင္မ်ား ရွိၿခင္း
- Bulemia ေရာဂါ
-စိတ္က်ေရာဂါ
-ေဆး၀ါးမ်ား ( ပိုးသတ္ေဆးမ်ား ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ၊ ကင္ဆာေဆးမ်ား ၊ ဗိုင္းရပ္ကုသေဆးမ်ား ၊ ႏွလံုးေဆးမ်ား ၊ ကိုဒင္း ၊ ေမာ္ဖင္း  စသည္)
-ထမင္းစားခ်ိန္ မမွန္ၿခင္း
-အလြန္အမင္းဂိမ္းေဆာ့ၿခင္း
-အလြန္အမင္းတီဗီၾကည့္ၿခင္း  စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ဘာေၾကာင့္ကေလးေတြ အစားအေသာက္ပ်က္ရသလဲဆိုတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းၿပခ်က္ေတြရွိပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြကိ မိဘေတြအေနနဲ႔ ေသခ်ာဂရုတစိုက္နဲ႔ ရုပ္က်န္းမာေ၇းသာမက စိတ္က်န္းမာေရးကို အေလးထား ၿပီး Care လုပ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္ ။ အကယ္၍ လိုအပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ Appetite stimulant လို႔ေခၚတဲ့ အစာစား ခ်င္စိတ္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ ေဆးေတြ တိုက္ေကၽြးႏုိင္ပါတယ္ ။

Ref : Internet ( Loss of appetite in children)

သက္တန္႔ခ်ိဳ-Healthngomyanmar.org