ဧၿပီ ၁၁၊ ၂၀၁၁-ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈကုိ ျမန္မာအပါအ၀င္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြမွာ စုိးရိမ္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။
ဓာတ္ပံု - IRIN
စားေသာက္ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈဟာ ျမန္မာနဲ႔ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။
"ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြကေတာ့ သိပ္ႀကီးမားခ်င္မွ ႀကီးမားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဆန္စုိက္ပ်ဳိးမႈလုိ ေနရာမွာေတာင္မွ ထုတ္လုပ္မႈ အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ကေတာ့ လုိပါတယ္။"
စားေသာက္ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈေတြက အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသတြင္းမွာရွိတဲ့ လူသန္းေပါင္း ၂၀ ေလာက္အတြက္ ဆင္းရဲတြင္းက ႐ုန္းထြက္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢရဲ႔ အစီရင္ခံစာသစ္က ေဖာ္ျပပါတယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ၊ ေရနံေစ်းေတြ ႀကီးျမင့္ေနတာနဲ႔အတူ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ အႏာၱရာယ္ေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ လူေပါင္း ၄၂ သန္းေလာက္ဟာလည္း ဆင္းရဲတြင္းနက္မယ့္အေရးနဲ႔ ႀကံဳရလိမ့္မယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢရဲ႔ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးရာ ေကာ္မရွင္ (ESCAP) က သတိေပးထားတာပါ။ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈေတြေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းမွာ ထိခုိက္မႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့အတြက္ ထုတ္လုပ္မႈေတြမွာ က်ဆင္းခဲ့ရၿပီး ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ တက္လာရာက ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ အေျခအေနေတြကုိ မီးထုိးေပးသလုိ ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔လည္း အစီရင္ခံစာျပဳစုသူေတြက ေျပာပါတယ္။
Source: UNESCAP
အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကထက္ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း တက္လာခဲ့တာပါ။ESCAP အဖဲြ႔ရဲ႔ စီးပြားေရး မူ၀ါဒဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲ Nagesh Kumar ကေတာ့ အေျခအေနေတြဟာ စုိးရိမ္စရာေကာင္းေလာက္တဲ့ အဆင့္မွာ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“စားေသာက္ကုန္ေစ်းႏႈန္း အညႊန္းကိန္းအရဆုိရင္ ေဒသတြင္းမွာ အျမင့္ဆုံးအျဖစ္နဲ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တုန္းက ရွိခဲ့တာထက္ေတာင္ ပုိမ်ားလာတဲ့ ေနရာမွာ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္တဲ့အထိ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ေနရာေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ေတာင္အာရွေဒသမွာဆုိရင္ စားေသာက္ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေတြက ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ရွိေနပါၿပီ။”
ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈေတြရဲ႔ ဒဏ္ကုိေတာ့ ေဒသတြင္းက ဆင္းရဲသားေတြ အဓိကခံေနက်ရၿပီး၊ အမ်ားစုဟာ ၀င္ေငြရဲ႔ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိ အစားအေသာက္အတြက္ သုံးစဲြေနၾကရတယ္လုိ႔လည္း ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာကေျပာပါတယ္။ အာရွတုိက္က အဓိက စားသုံးေနတဲ့ ဆန္ေစ်းဟာဆုိရင္လည္း သိသိသာသာ တက္လာတဲ့ေနရာမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ ၃၃ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ၂၃ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္သြားတယ္လုိ႔လည္း ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ ေဒသတြင္းက ဆန္စပါး စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ၿပီး အဓိက စားသုံးေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တိတိက်က် အခ်က္အလက္ေတြ မရႏုိင္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ သုံးသပ္ဖုိ႔ မလြယ္ဘူးလုိ႔လည္း ESCAP အဖဲြ႔က စီးပြားေရးပညာရွင္ Nagesh Kumar ကေျပာပါတယ္။
ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လတ္တေလာ ေတြ႔ရတဲ့ အခ်က္အလက္ တခ်ဳိ႔အရဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဓိကစားသုံးကုန္တခုျဖစ္တဲ့ ဆန္ေစ်းႏႈန္းအေပၚ သိသိသာသာ အက်ဳိးဆက္ေတြ မေတြ႔ရဘူးလုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းမွာ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ရမယ့္ အပုိင္းေတြကေတာ့ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ သူကေျပာခဲ့တာပါ။
“ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြကေတာ့ သိပ္ႀကီးမားခ်င္မွ ႀကီးမားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဆန္စုိက္ပ်ဳိးမႈလုိ ေနရာမွာေတာင္မွ ထုတ္လုပ္မႈ အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ကေတာ့ လုိပါတယ္။ ဒီလုိမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ဆန္ေစ်းက ေရွ႔လာမယ့္ အနာဂတ္မွာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္ပါတယ္။”
ဓာတ္ပုံ - ေအပီ
ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈရဲ႔ ဂယက္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ခံစားေနရပါတယ္။ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈေတြ ႀကံဳရတာ၊ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြကုိ ဇီ၀ေလာင္စာ ထုတ္လုပ္မႈမွာ သုံးစဲြမႈေတြ တုိးလာတာ၊ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ေစ်းကစားတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔အတူ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ က်ဆင္းလာေနတာေတြက ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာထုတ္လုပ္မႈကုိ ထိခုိက္ေစတာလုိ႔ ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဆန္စုိက္ပ်ဳိးရာ ေဒသေတြမွာ အခ်ိန္အခါမဟုတ္ မုိးရြာသြန္းမႈေတြ၊ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စားရိတ္စားခေတြ ျမင့္တက္လာတာေတြေၾကာင့္ ထုတ္လုပ္မႈက်ဆင္းၿပီး ဆန္ေစ်းတက္တာေတြနဲ႔လည္း ႀကံဳခဲ့ရတာပါ။ ဒီလုိအခ်ိန္မွာပဲ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ ႀကီးျမင့္လာမွာကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈ တခုအျဖစ္နဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြက ဆန္ေတြ ျပည္ပတင္ပုိ႔ခြင့္ကုိ ယာယီဆုိင္းင့ံလုိက္ပါတယ္။
စုိက္ပ်ဳိးေရးကုိ အဓိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတခုအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ေနၾကတဲ့ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ႀကီးျမင့္မႈနဲ႔ ေနာက္ဆက္တဲြ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ျပႆနာေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္သြားႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ကေတာ့ ေရတုိအစီအမံေတြ အေနနဲ႔ အစုိးရ ဗဟုိဘဏ္ေတြက ဘ႑ာေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ထိမ္းခ်ဳပ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္တာေတြသာမက ေရရွည္အစီအမံေတြ လုပ္သြားဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔လည္း ကုလသမဂၢ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ေကာ္မရွင္ (ESCAP) ရဲ႔ စီးပြားေရး မူ၀ါဒဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲ Nagesh Kumar က ျမင္ပါတယ္။
“စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ အာ႐ုံစုိက္ၿပီး၊ ထုတ္လုပ္မႈအပုိင္းမွာ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္တာေတြ ရွိဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒီအတြက္ စုိက္ပ်ဳိးေရးက႑မွာ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြ၊ အျပန္အလွန္ဖလွယ္မႈေတြ၊ ေက်းလက္ေဒသ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးနဲ႔ သုိေလွာင္မႈေတြကုိ အစုိးရပုိင္းက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပုိၿပီးက်က်နန ေဆာင္ရြက္သြားရမွာပါ။”
ဓာတ္ပုံ - ေအပီ
ျမန္မာႏုိင္ငံက စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းမွာ တုိးတက္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ရင္ ဆန္ေစ်းအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢက သတိေပးပါတယ္။ျမန္မာႏုိင္ငံအသင္း၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္တဲ့ အေရွ႔ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအသင္း (Asean) အဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြက ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးေတြရဲ႔ ဧၿပီလ ပထမပတ္ထဲ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ ဘာလီကၽြန္းမွာ က်င္းပတဲ့ အစည္းအေ၀းပဲြ အတြင္းမွာလည္း ေဒသတြင္း စားနပ္ရိကၡာဖူလုံေရး ကိစၥကုိ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ လကုန္ထဲ က်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံ၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ေတာင္ကုိရီးယား စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးေတြရဲ႔ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းပဲြ အတြင္းမွာလည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ ႀကီးထြားလာေနတာေတြကုိ ဟန္႔တားႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းတဲ့ တခုအေနနဲ႔ အရန္ဆန္စပါး သုိေလွာင္ဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတာပါ။
၈ လ ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ တက္လာေနတဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြဟာေတာ့ မတ္လထဲမွာ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ေလ်ာ့က်ခဲ့တယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔စုိက္ပ်ဳိးေရးအဖဲ႔ြ (FAO) ရဲ႔ ဧၿပီလမွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ အညႊန္းကိန္းက ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီလုိ ေလ်ာ့က်လာတယ္ ဆုိေပမဲ့လည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြဟာ စုိးရိမ္ရေလာက္တဲ့အထိ အဆင့္မွာ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သလုိ၊ ထုတ္လုပ္မႈေတြမွာ က်ဆင္းမႈေတြ ရွိေနတဲ့ အတြက္ ေစ်းႏႈန္းေတြ ဆက္ၿပီး က်ဆင္းလာပါ့မလား ဆုိတာကလည္း ကံေသကံမ မေျပာႏုိင္ေသးတဲ့ အေျခအေနမွာပဲ ရွိေနတယ္လုိ႔ FAO က သတိေပးထားဆဲ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း တင္ျပရင္းနဲ႔ပဲ ဒီတပတ္ရဲ႔ စီးပြားေရးက႑ကုိ ရပ္နားပါရေစ။
Ref:VOANEWS
No comments:
Post a Comment