ကမၻာႀကီးသည္ တစ္ေန႔တျခား ပူေႏြးလာေခ်ၿပီ။ ထုိသုိ႔ ကမၻာ၏ ပူေႏြးမႈ ကမၻာ့ေရခ်ိန္အတုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပူေႏြး မႈသည္လည္း တစ္ေန႔တစ္ျခား ပိုမုိတုိးပြား လာေခ်ၿပီ။ ထုိသုိ႔ ပူးေႏြးမႈမ်ား တုိးျမႇင့္ လာျခင္းမရွိရေအာင္ သစ္ေတာသစ္ပင္ မ်ားႏွင့္ ေတာေတာင္မ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံး မႈမ်ားမရွိေစေအာင္ အထူးပင္ ကာကြယ္ ဖုိ႔ လုိအပ္လာၿပီျဖစ္သည္။ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေန ေသာ ေၾကးနီေတာင္၊ စံပယ္ေတာင္၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္မ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံး ေနမႈအေပၚ ျမန္မာ့ေရ၊ ျမန္မာ့ေျမ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သဘာ၀အလွတရားမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္မႈမရွိေစရန္ အထူးထိန္း သိမ္းသင့္လွသည္။ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္း တီးမႈေၾကာင့္ သစ္ပင္မ်ား ျပန္လည္စုိက္ ပ်ဳိးႏုိင္ေသာ္လည္း ေတာင္မ်ား ပ်က္စီး ဆံုး႐ႈံးမႈကိုမူ ျပန္လည္အစားထုိးႏုိင္မည္ မဟုတ္ေခ်။
စစ္ကုိင္းတုိင္းေဒသႀကီး၊ မံုရြာခ႐ိုင္ ရွိ လက္ပံေတာင္းေတာင္၊ ေၾကးစင္ ေတာင္၊ စံပယ္ေတာင္မ်ားရွိသည့္အနက္ ေၾကးစင္ေတာင္သည္ အရြယ္အစား အႀကီးမားဆံုးျဖစ္ၿပီး ေဒသခံမ်ားသည္ ေၾကးစင္ေတာင္၏ မူလနာမည္ကုိ မေခၚဆုိၾကေတာ့ဘဲ မုိင္း(သို႔)ေတာင္ႀကီး မုိင္းဟု ေျပာင္းလဲေခၚဆုိေနၾကသည္။
ႏုိင္ငံအသီးသီးတြင္ သဘာ၀သယံ ဇာတပစၥည္းမ်ားကို ထုတ္ယူမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ျပႆနာရပ္ မ်ား ထြက္ေပၚလာႏုိင္ၿပီး သယံဇာတ ထုတ္ယူခံရတဲ့ ေဒသမ်ား၌လည္း မေက် နပ္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာႏုိင္ျဖစ္သည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ကို ယခင္က ဂ်ပန္မ်ားႏွင့္ ယူဂုိစလားဗီးယားမ်ား ေၾကး နီတူးေဖာ္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ဂ်ပန္မ်ား ေၾကးနီသုိက္တူးေဖာ္ရာတြင္ ေၾကးနီ သုိက္အမ်ဳိးအစား၊ သတၱဳပါ၀င္မႈပမာဏ၊ ထြက္ရွိမည့္တန္ခ်ိန္၊ ကုန္က်စရိတ္၊ အလုပ္သမားခ၊ ပတ္၀န္းက်င္ထိခုိက္ႏုိင္ မႈအတုိင္းအတာ၊ ေဒသခံတုိ႔၏ က်န္းမာ ေရးထိန္းသိမ္းမႈ၊ အက်ယ္အ၀န္း၊ ထု ထည္မ်ားအေပၚ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ ၿပီး ဆက္လက္တူးေဖာ္ျခင္းမျပဳခဲ့ေပ။ ယခင္အစုိးရလက္ထက္၌ ယူဂုိစလားဗီး ယားနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူးသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း စံပယ္ေတာင္ရွိ သတၳဳ အုိးမ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သန္႔စင္ႏုိင္ မႈမရွိသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္သန္႔စင္ ခဲ့ရသည္။ ထုိသုိ႔ သန္႔စင္ရာတြင္ စရိတ္ ႀကီးျခင္း၊ ေၾကးနီေစ်းမရွိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ဆုိရွယ္လစ္စီမံကိန္းသည္ အႀကီးအက်ယ္ အ႐ႈံးေပၚခဲ့သည္။
ေၾကးနီသတၱဳသည္ အလြန္အသံုး ၀င္ေသာ သတၱဳတစ္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး အပူႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ကူးႏုိင္တဲ့ သတိ္ၱအင္မတန္ ေကာင္းမြန္လွသည္။ ထုိ႔အျပင္ ေၾကးနီ ကုိ လုိသလုိ ပံုသြင္းယူႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ကြန္ပ်ဴတာပစၥည္းမ်ား၊ ကာရာအုိေက စက္မ်ားတြင္ လုိအပ္ေသာ အခ်က္ အလက္မ်ားကိုတစ္ေနရာမွ အျခားတစ္ ေနရာသုိ႔ပါ လြယ္ကူစြာပို႔ေပးႏုိင္သည္။ က်န္းမာေရးအထူးဂ႐ုစုိက္ေသာ ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ ေရသြယ္ေရပုိက္လုပ္ႏုိင္သလုိ၊ မီးလင္းဖုိ၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ တယ္လီဖုန္းမ်ား အလုပ္လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ ကုိ သယ္ေဆာင္ရာတြင္ ေၾကးနီနန္းႀကိဳး ကုိ အသံုးျပဳရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏွစ္စဥ္ ေၾကးနီ တန္ခ်ိန္ ႏွစ္ေသာင္းခန္႔ ထြက္ရွိေနၿပီး ကမၻာ့ေၾကးနီထုတ္ေသာႏုိင္ငံမ်ားအနက္ နံပါတ္ ၂၈ ျဖစ္သည္။ အီလက္ထေရာ နစ္သံုး အဆင့္ျမင့္ သန္႔စင္ၿပီးေသာ ေၾကးနီတစ္ေပါင္၏ ေပါက္ေစ်းသည္ ေလးေဒၚလာနီးပါးရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ ေၾကးနီႏွင့္ပတ္သက္၍ ေၾကးနီထုတ္ယူ ႏုိင္ေသာ သတၱဳ႐ိုင္းအမ်ဳိးအစားႏွစ္မ်ဳိးရွိ ၿပီး ယင္းတုိ႔မွ ဆာလ္ဖုိက္အုိး ((Sulphite Ores)ႏွင့္ ေအာက္ဆုိဒ္အုိး (Oxide Oresu) တုိ႔ျဖစ္သည္။ မံုရြာနယ္တြင္ရွိ ေသာ ေၾကးနီသုိက္ အမ်ဳိးအစားသည္ ဆာလ္ဖုိက္အုိး အမ်ဳိးအစားျဖစ္ေသာ ပိုဖီရီေၾကးနီသုိက္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အဖုိးတန္ေၾကးနီ သုိက္ထြက္ရွိမႈသည္ ရာႏွင့္ခ်ီ၍ရွိေန သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အိႏိ္ၵယေျမ ေၾကာ/အင္ဒုိခ်ဳိင္းနားေျမေၾကာႏွင့္ ယူ ေရးရွားေျမေၾကာသည္ ေျမေၾကာႀကီး မ်ားဆံုရာအရပ္တြင္ရွိၿပီး ဘူမိသက္တမ္း မွာလည္း အရင့္မ်ားၿပီး သက္တမ္းအႏု လည္းရွိေနသည္။ ယခုလက္ပံေတာင္း ေတာင္၊ ေၾကးစင္ေတာင္မ်ားသည္ လား႐ိႈးျပတ္ေရြ႕ဟု ေခၚဆုိၾကေသာ ရွမ္း ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း မုိင္ႏွစ္ရာခန္႔ရွည္ လ်ားသည့္ ျပတ္ေရြ႕၏ ထိပ္တည့္တည့္ ေလာက္အရပ္တြင္ တည္ရွိေနသည္။
စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ မံုရြာခ႐ိုင္၊ ဆားလင္း ႀကီးၿမိဳ႕နယ္တြင္ရွိေသာ ေၾကးနီသုိက္မ်ား အနက္ စံပယ္ေတာင္ေအာက္တြင္ရွိ ေသာ သိုက္၏ အက်ယ္အ၀န္းသည္ အေရွ႕အေနာက္ ဂုိက္ ၄၀၀၊ ေတာင္ ေျမာက္ဂုိက္ ၆၆၀ ခန္႔ရွိသည္။ စံပယ္ ေတာင္သုိက္မွ ေၾကးနီသတၱဳ႐ိုင္း တန္ ခ်ိန္ေပါင္း ၅၄ သန္းေက်ာ္ ထြက္ရွိမည္ ဟု တြက္ခ်က္ထားၿပီး စံပယ္ေတာင္ ေဘးဘက္တြင္လည္း တန္ခ်ိန္ ၁၄ သန္း ခန္႔ထြက္ရွိမည့္ သုိက္တစ္ခုရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔ျပင္ ေၾကးစင္ေတာင္ ေအာက္၌ရွိေသာ သုိက္သည္ ပုိ၍ပင္ ႀကီးမားၿပီး အေရွ႕အေနာက္ ကိုက္ ၃၃၀၀ ႏွင့္ ေတာင္ေျမာက္ဂုိက္ ၁၃၅၀ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိက္မွ ေၾကးနီသတၳဳ႐ိုင္း အထြက္ တန္ခ်ိန္ ၁၈၄ သန္းခန္႔ ရရွိႏုိင္ မွာျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးလက္ပံေတာင္း ေတာင္ ေၾကးနီသုိက္သည္ အေရွ႕ အေနာက္ ဂုိက္ ၃၃၀၀၊ ေတာင္ေျမာက္ ဂုိက္ ၂၂၀၀ ခန္႔ရွိၿပီး၊ ေၾကးနီသတၳဳ႐ိုင္း တန္ခ်ိန္ သန္း ၈၀၀ ခန္႔ထြက္ရွိမည္ျဖစ္ သည္။ အထက္ရွိ စာေရးဇယားမ်ားအရ ေျမေအာက္တြင္ က်န္ရွိေနေသာ သုိက္ မ်ားကို ကုန္စင္ေအာင္ တူးေဖာ္သန္႔စင္ လွ်င္ ေၾကးနီတန္ခ်ိန္ ေလးသန္းတစ္သိန္း ေက်ာ္ ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး တန္ဖုိးအားျဖင့္ ယေန႔ေပါက္ေစ်း ေဒၚလာ ၂၅ ဘီလီယံ ခန္႔ရရွိႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ မံုရြာခ႐ိုင္၊ ဆားလင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္ ေၾကးနီေတာင္ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ ငန္းမ်ားသည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆုိး ရြားစြာ ထိခိုက္ေစႏိုင္ေသာ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေၾကးနီသန္႔စင္႐ုံမ်ား၊ မုိးႀကိဳးဆာလျဖဴရစ္အက္စစ္ စက္႐ုံမ်ား ပါ၀င္လ်က္ရွိသည္။ ယခုတည္ေဆာက္ မည့္ ေၾကးနီေတာင္စီမံကိန္းသည္ တစ္ ရက္လွ်င္ ေၾကးနီတန္ခ်ိန္တစ္သိန္းတစ္ ေသာင္းနီးပါး ထုတ္လုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တန္ခ်ိန္တစ္သိန္း ေက်ာ္မွ ထြက္ရွိလာေသာ စြန္႔ပစ္ေျမစာ မ်ား၊ ဓာတုေဗဒစြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ပ်က္စီး ဆံုး႐ႈံးမႈမ်ား၊ ေရထု၊ ေလထု၊ ေျမထု၊ ညစ္ညမ္းထိခိုက္မႈမ်ားကို ဆုိး၀ါးစြာ ထိခုိက္ေစႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ေဒသခံျပည္သူ မ်ားအေနျဖင့္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ဆုိင္ရာ ေရာဂါမ်ားႏွင့္ ကင္ဆာျဖစ္ပြား မႈမ်ား ပိုမုိမ်ားျပားလာႏုိင္ပါသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ေၾကးနီေတာင္စီမံ ကိန္းမွ စီမံကိန္းအင္ဂ်င္နီယာတစ္ဦးမွ ““ေၾကးနီမုိင္းက စြန္႔ပစ္လုိက္တဲ့ အက္စစ္ မ်ားေၾကာင့္ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ေရခ်ဳိမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရပံုမ်ားကို ေျပာၾကားရာမွာ မုိင္းမွ စြန္႔ပစ္လုိက္တဲ့ အက္စစ္မ်ား ေျမ ႀကီးထဲစိမ့္၀င္ၿပီးေတာ့ ေျမေအာက္ေရကုိ ညစ္ႏြမ္းအဆိပ္သင့္ေစတာေၾကာင့္ ဒီေရ ကုိပဲ မွီခိုေနရတဲ့ ေဒသခံလူထုမွာ အေရ ျပားေရာဂါမ်ား ခံစားရလုိ႔ ေနာက္ဆံုး ေတာ့ ဒီပတ္၀န္းက်င္က ေရခ်ဳိဟာ လံုး၀ ေသာက္သံုးလုိ႔မရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္သြားတယ္””ဟု ေျပာခဲ့သည္။
ထုိ႔အတူ မိုးႀကိဳးဆာျဖဴရစ္အက္ဆစ္ စက္႐ုံမွ ထြက္ရွိေသာ မီးခုိးေငြ႕မ်ား၊ ဓာတု ပစၥည္းမ်ားေၾကာင့္ စက္႐ုံႏွင့္ ကိုက္ ၂၀၀ ခန္႔အကြာ ကံကုန္းရြာရွိ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းခြဲရွိ ကေလးသူငယ္ မ်ားသည္ ဆာျဖဴရစ္အက္ဆစ္၏ ဆုိးက်ဳိးကို ခံစားေနရသည္ဟု သိရသည္။ ေလထု၊ ေရထု ပ်က္စီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါမ်ား၊ ေမြးရာပါ မသန္စြမ္း မႈမ်ား ၾကံဳေတြ႕ေနရၿပီျဖစ္ၿပီး လက္ပံ ေတာင္းေတာင္စီမံကိန္းႏွင့္ မလြတ္ကင္း ေသာ ဆည္တည္း၊ ဇီးေတာ၊ ၀က္ေမွး၊ ကံေတာ စေသာ ရြာေလးရြာေျပာင္းေရႊ႕ ခံခဲ့ရၿပီး လယ္ေျမဧက (၇၈၆၈.၇၈)ဧက အသိမ္းဆည္းခံခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။
၀က္ေမွးရြာေန မသြဲ႕သြဲ႕၀င္းက လည္း ““ကၽြန္မတုိ႔လယ္ယာေျမေတြထဲမွာ စြန္႔ပစ္ေျမစာေတြ မပံုဖုိ႔နဲ႔ ကုမၸဏီကုိ အေဆာက္အအံုေတြ ဆက္မေဆာက္ဖုိ႔ သြားေျပာၾကတာ။ ၀မ္ေပါင္ကုမ္ၸဏီက တ႐ုတ္ေတြက ကၽြန္မတုိ႔ကုိ ေလွာင္ တယ္၊ ေဘးက လံုျခံဳေရး၀န္ထမ္းေတြက လည္း ဘာမွမေျပာၾကဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ကုိ မေက်နပ္လုိ႔ ကုမၸဏီ႐ုံးေရွ႕မွာ ဆႏၵ ျပခဲ့ၾကတာဟု ေျပာခဲ့သည္။
အဆုိပါႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးေရခ်ိန္ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အသိ အျမင္ရင့္က်က္မႈမ်ားကို ျမႇင့္တင္ရာတြင္ ႏုိင္ငံေရး၀ါဒထက္ နိစၥဓူ၀ ၾကံဳေတြ႕ေနရ ေသာ လူမႈစီးပြားကိစ္ၥရပ္မ်ားကို အေျခခံ ၍ လႈပ္ရွားေသာ ႏုိင္ငံေရး(Issue based Politics ))သာျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္မိပါ သည္။ ႏုိင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈျဖစ္ထြန္းလာ ေစရန္ အျပဳသေဘာမ်ဳိးေဆာင္ရြက္သင့္ သည္ဟု ယံုၾကည္မိၿပီး ႏုိင္ငံေရးယဥ္ ေက်းမႈျဖစ္ထြန္းမႈတြင္လည္း အေျခခံ အခ်က္ ၂ခ်က္ရွိပါသည္။ ပထမအခ်က္ မွာ ပ႐ိုပုိဆယ္လ္ေခၚ ႏုိင္ငံေရးကို ေရွာင္ ရွားသင့္ၿပီး၊ ဒုတိယအခ်က္မွာ အေထြ ေထြဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈမ်ား ခံစားေနရေသာ ေဒသခံမ်ားအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္မႈမ်ား ေပး သင့္ပါသည္။ အျငင္းပြားဖြယ္ရာျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစီမံကိန္းမ်ား ကို ျပန္လည္၍ အဘက္ဘက္မွ သံုးသပ္ ကာ ဆုိးက်ဳိးနည္းႏုိင္သမွ်နည္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ဆႏၵျပဳေရးသားအပ္ပါ သည္။
ရဲမာန္ေအာင္
Ref:hitnewsweekly
No comments:
Post a Comment